KRÓTKA HISTORIA POCZTY w MIKSTACIE


Zanim powstała Poczta w Mikstacie tak jak w wielu miastach i miasteczkach dokument pisany – list był przekazywany  poprzez posłańców . Posłaniec przewoził pisma z zamku do zamku,  z  dworu, kościoła i innych urzędów. Były to przesyłki całkowicie prywatne i koszt tych przesyłek ponosił wysyłający posłańca. W miarę rozwoju piśmiennictwa listów przybywało i zaczynają powstawać prywatne firmy w Europie, które zajmują się przewozem listów na szerszą skalę.

Historia Poczty w Mikstacie

Urząd Pocztowy w Mikstacie rok 1916

Przesyłki te były opłacane w zależności od wagi, odległości  i wartości, liczono wtedy drogę w milach i wagę w łutach. Za usługę płacono u pocztyliona, który nanosił stosowną adnotację o uiszczonej opłacie na przesyłce. Rewolucja w opłacaniu przesyłek nastąpiła w chwili wprowadzeniu znaczków pocztowych. Prekursorem tego rozwiązania  była Anglia, która wprowadziła znaczki w 1840r, natomiast Prusy dopiero 1850, czyli na terenach, na których znajdowało się miasto Mikstat, a Królestwo Polskie wyemitowało pierwszy znaczek pocztowy w 1860r. Pod potrzeby przewozu listów na trasie przejazdu dyliżansów pocztowych powstawały Urzędy Pocztowe, zwane wtedy Pocztamtami  i Poczthalteriami. Te pierwsze były duże i znajdowały się najczęściej tam, gdzie krzyżowały się szlaki pocztowe, a Poczthalterie były małymi punktami na trasie przejazdu. Odbierano w nich pozostawione przesyłki i zostawiano przesyłki dla adresatów w okolicy. Urzędy te miały również za zadanie utrzymywanie koni na zmianę. W tych czasach dyliżanse zabierały również podróżnych.

Po krótkim wprowadzeniu możemy przejść do historii poczty w Mikstacie, który w tym czasie był położony poza szlakami pocztowymi a nadawanie i odbieranie listów następowało w Poczthalterii       w Ostrzeszowie lub Grabowie, gdzie przebiegał szlak pocztowy nr. 99a i 101a z Kępna do Kalisza            i odwrotnie. Pierwsze wzmianki  dotyczące  przebiegu szlaku pocztowego  przez Mikstat datowane jest około  1846 r.. Wiadomo, że po kilku latach od tej daty, na potrzeby poczty w Mikstacie otwiera się Poczthalterie. Zaszła też potrzeba wprowadzenia poczty posłańczej do Strzyżewa.

Pierwsza lokalizacja Poczty w Mikstacie to obecna ul. Ogrodowa (obecnie dom państwa Myjów). Budynek Poczty był drewniany  a w środku murowany – jak większość budynków w mieście. Przesyłki były kierowane do Kalisza lub Kępna. Poczta w tym czasie miała status Agencji Pocztowej      a jej kierownikiem  był niejaki Warzke . Około 1900 roku poczta zostaje przeniesiona na Rynek, który został odbudowany po pożarze, do domu państwa Krzemienieckich. Po kilku latach około 1905r. Urząd przeniesiony zostaje na drugą stronę Rynku (obecnie sklep państwa Kołodziejów).

Rozwój kolejnictwa, który niestety omija Miasto, powoduje przekierowanie przesyłek do Antonina, skąd wagonami pocztowymi tzw. Ambulansami Pocztowymi są kierowane do Ostrowa Wielkopolskiego lub do Ostrzeszowa. W tym czasie Pocztą w Mikstacie kieruje Niemiec o nazwisku Heize. Po nim w latach 1918-19 naczelnikiem zostaje również Niemiec o nazwisku Olejnik. Po wyzwoleniu ziem Księstwa Poznańskiego po Powstaniu Wielkopolskim na stanowisko naczelnika zostaje skierowany przez Dyrektora Poczty w Poznaniu  – Franciszek Młynarz z Pleszewa. W tym czasie Urząd posiadał siedem rejonów, jeden miejski i sześć wiejskich, na których roznosili listy listonosze z Mikstatu. W samym urzędzie był tylko Asystent i Naczelnik.

1928 Urząd Pocztowy przejmuje Alojzy Mika.

W 1932 roku Naczelnikiem zostaje Grellus przeniesiony z Krotoszyna.

Rok 1932 jest  rokiem, w który nastąpiły zmiany administracyjne powiatów, tj. likwidacja i podział powiatu Ostrzeszowskiego pomiędzy Ostrowem Wielkopolskim a Kępnem. Miasto Mikstat zostaje przyłączone do Ziemi Ostrowskiej.

Naczelnik urzędu pocztowego p. Borecki w otoczeniu załozonego przez siebie zespołu muzycznego Harmonia

Naczelnik urzędu pocztowego p. Borecki w otoczeniu załozonego przez siebie zespołu muzycznego Harmonia

W roku 1933 kolejnym Naczelnikiem Poczty zostaje Marian Borecki, który rezygnuje w 1936 i zostaje przeniesiony do Kobylina. Jego miejsce zajmuje Cecylia Barczyńska, która kieruje pocztą do roku 1939. Za jej rządów Urząd Pocztowy zostaje przeniesiony na drugą stronę Rynku do domu państwa Strzelców. W czasie okupacji Pocztą kieruje Józef Cebula, który wcześniej był listonoszem w latach 30-tych, a ponieważ posiadał pochodzenie niemieckie mógł w czasie okupacji kierować Urzędem. Po kilku miesiącach zostaje wysłany na front, gdzie ginie 1942 roku. Miejsce Józefa Cebuli zajmuje jego żona Teodozja, która kieruje Urzędem Pocztowym do końca wojny. Pomimo niemieckiego pochodzenia Pani Naczelnik prowadziła w czasie okupacji współpracę z Ruchem Oporu i dzięki temu pomogła ocalić kilku mieszkańców przed dostaniem się w ręce gestapo. Po zakończeniu II wojny światowej na krótko Naczelnikiem zostaje Józef Zimorski, a po nim do 1947 roku Roman Ciesielski.

Kolejno po nim, przez niespełna tydzień, funkcję pełni Felicja Godziewska, a dalej w latach 1948 – 52 – Antoni Sikora. W listopadzie 1952 roku Urząd przejmuje Stefan Sawiński, by w październiku 1970 roku przekazać kierowanie nim Marii Pawlak, która przenosi siedzibę Urzędu Poczty na ulicę Kościuszki do domu pani Szych. Po śmierci pani Marii Pawlak w 1985r., nowym Naczelnikiem zostaje pani Krystyna Lipińska.

Od 1996 roku funkcję Naczelnika Poczty w Mikstacie obejmuje pani Grażyna Kowalczyk, która prowadzi Urząd pocztowy aż do jego rozwiązania i przekształceniu go w Filię Urzędu Pocztowego w Ostrzeszowie w roku 2013.

Maciej Leon Bukczyński

Inne stare listy